Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’90, κανένας δεν είχε διανοηθεί να κάνει κάτι τόσο παράλογο: να μετατρέψει το νερό σε εμπόρευμα. Όμως ήταν στα μέσα αυτής τις δεκαετίας, που το ΔΝΤ και οι διάφοροι νεοφιλελεύθεροι οικονομικοί του εγκέφαλοι αναρωτήθηκαν αν στη λατινική Αμερική [μια περιοχή που ήδη από τη δεκαετία του ‘70 αντιμετώπιζαν ως πειραματόζωο των νέων πολιτικών τους] είχε μείνει κάτι για να ιδιωτικοποιηθεί. Η απάντηση ήταν απλή: το νερό! Εταιρίες επένδυσης πήραν τη θέση των δημόσιων υποδομών αδιαφορώντας πλήρως για τις ανάγκες των ανθρώπων. Έτσι, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ζουν σήμερα μακριά από πόσιμο νερό. Ακόμα και στη Χιλή των εκατοντάδων ποταμιών που ρέουν από τις Άνδεις στον Ατλαντικό, πολλοί άνθρωποι διψάνε γιατί οι εταιρίες νερού το πουλούν σχεδόν αποκλειστικά στις εταιρίες μεταλλευμάτων.
Το νερό είναι καθολικό αγαθό. Είναι απαραίτητο για τη ζωή του ανθρώπου και όλων των μορφών ζωής στον πλανήτη. Ακόμα και ο ΟΗΕ ήδη από το 1997 το αναγνωρίζει ως «κορυφαίο, αναπαλλοτρίωτο ανθρώπινο δικαίωμα», ενώ «όλοι οι άνθρωποι δικαιούνται πρόσβαση σε πόσιμο νερό που να καλύπτει τις βασικές τους ανάγκες. Το νερό για τον καθένα πρέπει να είναι επαρκές, ασφαλές και προσιτό». Τι γίνεται, όμως όταν το νερό μετατρέπεται σε προϊόν οικονομικής εκμετάλλευσης, σε πρώτη ύλη για ιδιωτικό πλουτισμό;
Η εμπειρία της Λατινικής Αμερικής μας δείχνει ότι σε αυτή την περίπτωση το νερό μετατρέπεται σε όπλο απόλυτης εξουσίας, καπιταλιστικής κυριαρχίας και ολοκληρωτικού ελέγχου της κοινωνίας. Στη ζώνη Maquiladora του Μεξικού, το νερό είναι τόσο ακριβό που οι κάτοικοι αναγκάζονται να πίνουν Coca Cola και Pepsi για να ξεδιψάσουν. Η Coca Cola προβάλει τα προϊόντα της δείχνοντας στους κατοίκους πως «δεν έχουν άλλη επιλογή». Οι επενδυτικές εταιρίες αγοράζουν κάθε νέο απόθεμα και φυσική πηγή, στερώντας από τη μία τις πηγές στους φτωχούς και πουλώντας το νερό πανάκριβα ως εμφιαλωμένο. Η τιμή του εμφιαλωμένου είναι τόσο υψηλή, που εκατομμύρια άνθρωποι αδυνατούν να έχουν πρόσβαση.
Η καπιταλιστική «δίψα» αρχικά δοκιμάστηκε σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας, όπου τα αποτελέσματα της ιδιωτικής εκμετάλλευσης ήταν ολέθρια. Η καταστροφή του περιβάλλοντος, η τρομακτική σπατάλη λόγω της διάλυσης των υποδομών, η παροχή νερού μόνο στις μεγάλες εξορυκτικές εταιρίες, παράλληλα με τη φτωχοποίηση ολόκληρων πληθυσμών, έχει φτάσει σήμερα σε σημείο που δεν έχει φτάσει ποτέ στο παρελθόν• τόσοι πολλοί άνθρωποι να μην έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό! Με άλλο λόγια η καπιταλιστική ανάπτυξη όχι μόνο δε φέρνει πλούτο και ευημερία, άλλα σκορπίζει συστηματικά το θάνατο στους γηγενείς πληθυσμούς.
Αλλά και στην πλειοψηφία των χωρών που εφαρμόστηκε η ιδιωτικοποίηση στον «προηγμένο» κόσμο, το κοινωνικό κόστος ήταν τεράστιο. Στην Πορτογαλία, η επιβολή της ιδιωτικοποίησης είχε σαν αποτέλεσμα μέσα σε λίγους μήνες τα τιμολόγια να αυξηθούν κατά 400%, γεγονός που έκανε τους κατοίκους να μην μπορούν να πιουν νερό! Στις φτωχές γειτονίες του Γιοχάνεσμπουργκ στη Νότια Αμερική, το διάστημα 2000-2002 προκλήθηκε επιδημία χολέρας. Η έκρηξη της επιδημίας οφειλόταν στην αδυναμία των κατοίκων να πληρώσουν τους ολοένα αυξημένους λογαριασμούς και στην απόφαση της ιδιωτικής εταιρίας να τους αποσυνδέσει από το δίκτυο ύδρευσης.
Οι ολέθριες συνέπειες τις ιδιωτικοποίησης κάνουν σήμερα πολλές πόλεις να επιστρέφουν στις κοινωνικές υποδομές (Βερολίνο, Μόναχο, Στουτγάρδη, Παρίσι, Γκρενόμπλ, Μπορντώ, Τουλούζ, Μονπελιέ, Μασσαλία, Λιλ, Βρέστη, Μπουένος Άιρες, Ατλάντα, Γιοχάνεσμπουργ, Κοτσαμπάμπα κλπ).Στο Παρίσι το 2010 αποφασίστηκε να μην ανανεωθεί η ιδιωτική σύμβαση και να επιστρέψουν οι υποδομές νερού στη δημόσια διαχείριση, με αποτέλεσμα να αξοικονομηθούν εκατομμυρία ευρώ για το δήμο.
Οι ιδιωτικοποιήσεις πόσιμων υδατικών πόρων έχει ως γενικό χαρακτηριστικό την αλόγιστη σπατάλη, η οποία οφείλεται στην ελλιπή επένδυση των ιδιωτών σε υποδομές. Οι εταιρίες δεν επενδύουν σε δίκτυα, και όταν επενδύουν επιζητούν κρατική ενίσχυση. Όσο για τις Ρυθμιστικές Αρχές Υδάτων - που θεσπίστηκαν για να ελέγχουν τους ιδιώτες - η εμπειρία δείχνει ότι δεν κατάφεραν ούτε να συγκρατήσουν τις τιμές, ούτε να εξασφαλίσουν τις επενδύσεις για έργα υποδομής από τις εταιρίες.
Σε διαφορετικές μεταξύ τους χώρες όπως: Βρετανία, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Χιλή, Βολιβία, Αργεντινή, Μαρόκο, Νότιος Αφρική, η ιδιωτικοποίηση του πόσιμου νερού οδήγησε σε πτώση της ασφάλειας και της ποιότητάς του, στην εγκατάλειψη των υποδομών διανομής και επομένως σε εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς νερό. Στη Γερμανία, το θέμα της ιδιωτικοποίησης των εταιρειών ύδρευσης τέθηκε επανειλημμένα σε τοπικά δημοψηφίσματα αλλά ποτέ δεν πέρασε κάτω από την πίεση των τοπικών κινημάτων.
Για εμάς, ο πόλεμος για το νερό είναι κοινωνικός - ταξικός - παγκόσμιος. Είναι ο πόλεμος ενάντια στα αφεντικά σε όλο των πλανήτη που νομίζουν πως αυτός ο κόσμος του ανήκει. Πως μπορούν αν γουστάρουν να διαλύσουν τη γη, να καταστρέψουν κάθε μορφή ζωής, να ερημώσουν ολόκληρες χώρες και ηπείρους. Να μετατρέψουν τα πάντα σε μια παγκόσμια κοινωνική έρημο για να συνεχίσει το παράλογο σύστημα του κέρδους να ζει. Ζούμε σε αυτόν τον πόλεμο. Ζούμε απέναντι στην απόπειρα ολοκληρωτικής διαχείρισης της ζωής μας. Κάθε μικρή αντίσταση, στη γειτονιά, στην πόλη, στη δουλειά, δεν είναι αποσπασματική. Συμπληρώνει τη μάχη για την ίδια μας τη ζωή, μια μάχη του ίδιου του παγκόσμιου αυτού πολέμου.
Ποίος διαχειρίζεται το νερό; - και γιατί;
Θεωρούμε το νερό και τη διαχείρισή του ζήτημα ζωτικής σημασίας για τον άνθρωπο και την κοινωνία. Όχι μόνο γιατί το νερό ως φυσικό αγαθό αποτελεί το πλέον απαραίτητο στοιχείο για κάθε μορφή ζωής, αλλά και γιατί η συζήτηση μέσα στην κοινωνία για τη διαχείρισή του, μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για τη διαχείριση συνολικά της κοινωνικής ζωής και των αναγκών μας. Πιστεύουμε πως με αφορμή τη συζήτηση που ήδη έχει αρχίσει για το νερό, μπορεί και πρέπει να ξεκινήσει ένας συνολικός κοινωνικός διάλογος πάνω στην αυτοδιαχείριση όλων των αγαθών υπό άμεσο και συνεχή κοινωνικό έλεγχο. Μια πρόταση για μια άλλη διαχείριση της ζωής μας έξω από το κράτος και το κεφάλαιο, που όπως είναι προφανές απευθύνουμε στην κοινωνία των "από τα κάτω" και μόνο και όχι σε αυτούς που για χρόνια διαχειρίζονται τις ζωές μας.
Η εμπορευματοποίηση όλων των πτυχών της ανθρώπινης ζωής είναι σήμερα ζωτικής σημασίας για το κράτος και το κεφάλαιο. Όχι τόσο γιατί τα αφεντικά των ζωών μας ελπίζουν να κερδίσουν λογιστικά χρήμα από το ξεπούλημα των δημόσιων επιχειρήσεων [χρήμα που ακόμα και οι ίδιοι παραδέχονται πως είναι λογιστικά πενιχρό μπροστά στις μαύρες τρύπες τους], αλλά για λόγους πολιτικούς και ιδεολογικούς. Γιατί το να μας επιβάλουν να ζούμε σε μια κοινωνία που όλα είναι αντικείμενα εμπορικής συναλλαγής, που όλα έχουν τιμή, όλα πωλούνται και αγοράζονται με κέρδος, είναι σαν να λένε σε εμάς και στις επόμενες γενιές πως "δεν υπάρχει άλλος δρόμος", πως "είμαστε αναγκασμένοι να ζούμε σε έναν κόσμο που όλα τα αγαθά θα είναι εμπορεύματα", πως "κάθε αντίσταση είναι μάταιη", γιατί το κέρδος και ο ανταγωνισμός είναι ο "φυσικός" νόμος της κοινωνίας.
Το μεγάλο κίνημα των κατοίκων της Μεσοχώρας ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου που αγκαλιάστηκε από το ριζοσπαστικό κίνημα σε όλη την Ελλάδα, έδειξε πως η κοινωνία μπορεί να αντισταθεί και να χαλάσει τα σχέδια των αφεντικών. Γιατί μια χούφτα άνθρωποι σε ένα χωριό των Τρικάλων, δεν έχουν απλά σταματήσει το μεγαλύτερο και εφιαλτικότερο τερατούργημα διαχείρισης υδάτων στην Ευρώπη αλλά γιατί με το λόγο και την πράξη τους έθεσαν στην κοινωνία ένα ερώτημα: ποιος διαχειρίζεται το νερό; Και είναι αυτό το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε σήμερα.
Ιδιωτικοποίηση της ΔΕΥΑΠ
Εδώ και μήνες κάτω από τις επιταγές των τροϊκανών, των ντόπιων αφεντικών και της τρικομματικής κουστωδίας δρομολογείται το ξεπούλημα των δημόσιων υποδομών. Ένα από τα «μεγαλεπήβολα» σχέδιά τους προβλέπει την αποκρατικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και ΔΕΥΑΠ μαζί με άλλες τοπικές δημοτικές επιχειρήσεις. Τα επιχειρηματικά συμφέροντα προσπαθούν να αλώσουν τον υδάτινο πλούτο, μετατρέποντας το πόσιμο νερό σε εμπόρευμα. Πριν από 3 χρόνια, το ριζοσπαστικό κίνημα της Θεσσαλονίκης μαζί με τους εργαζόμενους της ΕΥΑΘ κατάφερε να μπλοκάρει την προσπάθεια της πολυεθνικής Souez να ιδιωτικοποιήσει τις υποδομές. Σήμερα το θέμα επανέρχεται μαζί με την ιδιωτικοποίηση της όλων των δημοτικών υποδομών νερού. Στην Αχαία, το πολιτικό πρόγραμμα προβλέπει την ένταξη της ΔΕΥΑ Πάτρας στο «ταμείο αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας» με σκοπό τη διαχείρισή της από πολυεθνικές εταιρείες. Τα σχέδια για ιδιωτικοποίηση της ΔΕΥΑΠ θα οδηγήσουν σύντομα το νερό να πωλείται σαν χρυσάφι.
Είναι ώρα λοιπόν να μπλοκάρουμε τα σχέδια για πούλημα της ΔΕΥΑΠ ανοίγοντας το διάλογο στην κοινωνία για να περάσει το νερό και οι υποδομές της επιχείρησης στα χέρια μας. Με οριζόντιες, άμεσες διαδικασίες, να πάρουμε την επιχείρηση κάτω από τον έλεγχο της κοινωνίας και τη διαχείριση των εργαζομένων της. Κόντρα στις πολιτικές του ξεπουλήματος και της καπιταλιστικής κερδοφορίας να αγωνιστούμε για μια επιχείρηση που θα παρέχει το αγαθό δωρεάν για τις ανάγκες μας και θα επιβαρύνει μόνο όσους κερδίζουν με τη χρήση του [εταιρίες, εργοστάσια].
Η πρότασή μας, για εργατική διαχείριση της ΔΕΥΑΠ, βασίζεται στην πίστη ότι οι εργαζόμενοι είναι οι μόνοι που μπορούν να διαχειριστούν το ζήτημα του νερού. Να διασφαλίσουν τον κοινωνικό και ελεύθερο χαρακτήρα του, να βελτιώσουν τη ζωή των ανθρώπων. Όμως οι εργαζόμενοι της ΔΕΥΑΠ, που σήμερα βιώνουν όλες τις αντιφάσεις του να εργάζονται κάτω από μια κατ όνομα δημόσια αλλά στην πράξη καπιταλιστική επιχείρηση [μια επιχείρηση που έχει φτάσει στο σημείο να κόβει το νερό ακόμα και σε ανθρώπους που δεν έχουν να ζήσουν, ενώ παράλληλα συνεχίζει να χρεώνει όσους κόβουν τα ρολόγια για τον ίδιο λόγο] δεν μπορούν μόνοι τους. Πρέπει να αγκαλιαστούν από την κοινωνία των "από τα κάτω" που μέσα από άμεσες δημοκρατικές διαδικασίες θα πάρει στα χέρια της το συνολικό έλεγχο των υποδομών. Για να καθορίσει αποφασιστικά τη μη εμπρευματική φύση του νερού, τη δημόσια και εντελώς δωρεάν χρήση του για τις ανάγκες των ανθρώπων και μόνο. Μια διαδικασία που θα απαντήσει στο ερώτημα "ποιος διαχειρίζεται το νερό;" με μια λέξη: Εμείς!
Προτείνουμε λοιπόν την εργατική διαχείρηση και των κοινωνικό έλεγχο των δημόσιων επιχειρήσεων και υποδομών όπως προτείνουμε και την εργατική διαχείριση των ιδιωτικών επιχειρήσεων που εγκαταλείπονται από τα αφεντικά [βλέπε ΒΙΟΜΕ] ως άμεση κοινωνική και εργατική απάντηση των από τα κάτω στην πολιτική της καταστροφή που επιλέγουν τα αφεντικά. Δεν αναγνωρίζουμε κανένα χρέος που δεν δημιουργήσαμε, κανένα δικαίωμα ιδιοκτησίας σε αυτούς που καταστρέφουν τις ζωές μας, ενώ χρόνια πλούτιζαν από όλους εμάς. Ο πλούτος και οι υποδομές ανήκουν στους εργαζόμενους και στην κοινωνία και όχι στο κράτος και το κεφάλαιο.
Όχι στην πώληση της ΔΕΥΑΠ
Το νερό ανήκει στην κοινωνία και όχι στο κράτος και το κεφάλαιο
Δημόσιος κοινωνικός έλεγχος και εργατική διαχείριση της ΔΕΥΑΠ
Ελεύθερο αγαθό για κοινή χρήση – εμπόρευμα μόνο για τις επιχειρήσεις
Υ.Γ. Το καλοκαίρι του 2008, όταν συνδέθηκαν βρύσες για να παρέχουν νερό στους πρόσφυγες που διέμεναν στην Πάτρα κάποιοι κάτοικοι, ευτυχώς λίγοι, αντέδρασαν φωνάζοντας: "μας κλέβουν το νερό οι παράνομοι". Με την βοήθεια της αστυνομίας και του δήμου αποσύνεδεσαν το πρόχειρο δίκτυο στερώντας από αυτούς τους ανθρώπου ακόμα και το νερό. Με την επιμονή του κινήματος και την στήριξη πολλών εργαζομένων της ΔΕΥΑΠ, που αψήφησαν τις εντολές των πολιτικών προϊσταμένων τους, το νερό συνδέθηκε ξανά. Ελπίζουμε σήμερα, που κάποιοι προσπαθούν να πάρουν το νερό από όλους μας με σκοπό να μας το πουλήσουν πίσω σαν χρυσάφι, να καταλάβουμε ποίοι ουσιαστικά τρυπώνουν "λαθραία" στις ζωές μας, ποιοί ουσιαστικά είναι "παράνομοι" και "κλέφτες" και να φωνάζουμε το ίδιο σύνθημα δυνατά πια όλοι μαζί, όχι όμως προς αυτούς που δεν μας έφταιγαν σε τίποτα και είναι τα θύματα των ίδιων πολέμων και τις ίδιας εκμετάλλευσης, αλλά προς όλους αυτούς που μας στερούν τη ζωή.
No comments:
Post a Comment